ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- 2021 ਵਿਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਵਧਣ ਕਾਰਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਆਉਣਾ ਜਾਰੀ ਹੈ।
3 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ 30 ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਜਥਾ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚਿਆ।
2021 ਤੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਕਈ ਸਿੱਖ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਤਿਲਕ ਨਗਰ ਸਥਿਤ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ (ਐਸਜੀਪੀਸੀ) ਵੱਲੋਂ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਾਮ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ 'ਚ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ।
ਫਿਲਹਾਲ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਠਹਿਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿੱਖ ਹਨ, ਜੋ ਕਈ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਭ ਕੁਝ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡ ਕੇ ਭਾਰਤ ਆਏ ਹਨ।
ਆਈਏਐਨਐਸ ਨੇ ਇੱਥੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਿੱਖ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਜਾਣਨ ਲਈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ, ਕਾਰੋਬਾਰ ਛੱਡ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚੇ।
* ਬੱਚੇ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦਾ ਬਹਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੂੰ ਚਕਮਾ ਦਿੱਤਾ
32 ਸਾਲਾ ਤਰਨ ਸਿੰਘ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਜਲਾਲਾਬਾਦ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਤਰਨ ਦਵਾਈ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਚਲਾਉਂਦਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਾਬੁਲ ਦੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਿੱਖ ਮਾਰੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਆਈਏਐਨਐਸ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਤਰਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਾਲਿਬਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਕਾਰ ਕਿਰਾਏ 'ਤੇ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਕਾਬੁਲ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਜਾਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਬੱਚਾ ਬੀਮਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਭਾਰਤ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰਨ ਸਿੰਘ ਕਾਬੁਲ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੈ ਪਰ ਆਪਣਾ ਘਰ ਅਤੇ ਦੁਕਾਨ ਗੁਆਉਣ ਦਾ ਵੀ ਉਦਾਸ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ।
* ਹਰਜੀਤ ਕੌਰ ਦੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਭੈਣ ਅਜੇ ਵੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਫਸੇ ਹੋਏ ਹਨ
ਹਰਜੀਤ ਕੌਰ (30) ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ 3 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਹਰਜੀਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਬੰਦੂਕਧਾਰੀ ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਉਸਦੀ ਚਿੰਤਾ ਨੇ ਹਰਜੀਤ ਨੂੰ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅੱਠ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਭਰਾ, ਸਾਲੀ ਅਤੇ ਭੈਣ ਅਜੇ ਵੀ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਵੀਜ਼ਾ ਨਾ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਕਾਰਨ ਉਹ ਭਾਰਤ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕੇ। ਹਰਜੀਤ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਬਾਕੀ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰ ਵੀ ਭਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਸਕਣਗੇ।
* ਗੁਰਜੀਤ ਕੌਰ ਸਿਰਫ ਦੋ ਜੋੜੇ ਕੱਪੜੇ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਆਈ ਸੀ
ਗੁਰਜੀਤ ਕੌਰ (35) ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿੱਲੀ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਗੁਰਜੀਤ ਨੇ ਆਈਏਐਨਐਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਕਾਬੁਲ ਵਿੱਚ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬੰਬ ਫਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਪੰਜ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ ਗੁਰਜੀਤ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਜੋੜੇ ਕੱਪੜੇ ਲੈ ਕੇ ਕਾਹਲੀ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਆਈ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦਵਾਈਆਂ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਚਲਾਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਆ ਕੇ, ਉਹ ਹੁਣ ਆਪਣਾ ਘਰ, ਦੁਕਾਨ ਦਾ ਸਾਮਾਨ, ਸਭ ਕੁਝ ਛੱਡ ਕੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਿਊ ਮਹਾਵੀਰ ਨਗਰ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਿੰਸਾ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਅਜੇ ਵੀ ਗੁਰਜੀਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਜ਼ਾ ਹਨ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਕਦੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗੀ।
* ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਸੰਭਾਲ ਰਹੀ ਹੈ
ਐਸਜੀਪੀਸੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਮਿਸ਼ਨ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁਖੀ ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਈਏਐਨਐਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, "ਅਸੀਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਆਏ ਸਿੱਖ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹਿਯੋਗ ਦਾ ਕੰਮ ਵੀ ਕਮੇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਅਜੇ ਵੀ ਲਗਭਗ 110 ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਰਹਿ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 61 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਈ-ਵੀਜ਼ੇ ਮੁਅੱਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸੱਤਾ ਵਿਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਸਮੇਤ ਧਾਰਮਿਕ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਅਫਗਾਨ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ, ਸਿੱਖ ਭਾਈਚਾਰੇ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
14 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਵੀ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ‘ਕਾਮ’ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵੱਲੋਂ 21 ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਜੱਥਾ ਭਾਰਤ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ 'ਚ 2020 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 700 ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਸਨ ਪਰ ਅਗਸਤ 2021 'ਚ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਸੱਤਾ 'ਚ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ।