ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- 24 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ, ਕਾਠਮੰਡੂ ਤੋਂ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਦੀ ਫਲਾਈਟ ਆਈਸੀ-814 ਨੂੰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਉਡਾਣ ਸਭ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਬੰਧਕ ਸੰਕਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਣ ਜਾਵੇਗੀ। 190 ਯਾਤਰੀਆਂ ਅਤੇ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ, ਇਹ ਉਡਾਣ 31 ਦਸੰਬਰ ਤੱਕ ਚੱਲੀ। ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
24 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ, ਸ਼ਾਮ 4 ਵਜੇ, ਆਈਸੀ-814 ਨੇ ਕਾਠਮੰਡੂ ਦੇ ਤ੍ਰਿਭੁਵਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ, ਪੰਜ ਭਾਰੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਹਾਈਜੈਕ ਕਰ ਲਿਆ। ਹਥਿਆਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਨਕਾਬਪੋਸ਼ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕਾਕਪਿਟ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਅਤੇ ਪਾਇਲਟ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਲਈ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਲੈਂਡਿੰਗ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਇਹ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਰਾਜਾ ਸਾਂਸੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਉਤਰਿਆ।
ਤੇਲ ਭਰਨ ਵਿੱਚ ਦੇਰੀ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਜੇਕਰ ਜਹਾਜ਼ ਜਲਦੀ ਉਡਾਣ ਨਾ ਭਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 25 ਸਾਲਾ ਰੂਪਿਨ ਕਤਿਆਲ ਨੂੰ ਚਾਕੂ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸਦੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਈਂਧਨ ਭਰੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਹਾਜ਼ ਲਾਹੌਰ ਉਤਰਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਈਂਧਨ ਭਰਿਆ। ਫਿਰ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਭੇਜਿਆ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ 25 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਦੁਬਈ ਦੇ ਅਲ ਮਿਨਹਾਦ ਏਅਰ ਬੇਸ 'ਤੇ ਉਤਰਿਆ।
ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਦੁਬਈ ਵਿੱਚ 27 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਰੂਪਿਨ ਕਤਿਆਲ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤੀ। ਕੁਝ ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਜਹਾਜ਼ ਦੁਬਾਰਾ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਅਤੇ 25 ਦਸੰਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਕੰਧਾਰ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਾਲਿਬਾਨ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲ ਹੇਠ ਸੀ। ਉੱਥੇ, ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਤਾਲਿਬਾਨ ਲੜਾਕਿਆਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਧਾਰ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ, ਪਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਾਲਾਤ ਭਿਆਨਕ ਸਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਤਾਲਿਬਾਨ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬੰਧਕਾਂ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਵਿਵਹਾਰ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। 27 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਵਾਰਤਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਖੁਫੀਆ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਕੰਧਾਰ ਭੇਜੀ। ਉਸ ਦਿਨ ਗੱਲਬਾਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ।
ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਬਦਲੇ ਬਦਨਾਮ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਸੂਦ ਅਜ਼ਹਰ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ, ਮੰਗਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਧਦੀ ਗਈ। ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਦੇ ਬਦਲੇ, ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ 36 ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ, ਸਾਜਿਦ ਅਫਗਾਨੀ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਅਤੇ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਨਕਦ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਨਕਦੀ ਅਤੇ ਲਾਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਇਸਨੂੰ ਗੈਰ-ਇਸਲਾਮਿਕ ਕਿਹਾ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਸੌਦਾ ਤਿੰਨ ਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਤੈਅ ਹੋਇਆ: ਮਸੂਦ ਅਜ਼ਹਰ, ਅਹਿਮਦ ਉਮਰ ਸਈਦ ਸ਼ੇਖ, ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਤਾਕ ਜ਼ਰਗਰ। ਹਰੇਕ ਮੰਗ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਕੇਂਦਰ ਮਸੂਦ ਅਜ਼ਹਰ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਸੀ।
31 ਦਸੰਬਰ, 1999 ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਤਿੰਨ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਧਾਰ ਪਹੁੰਚੇ। ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਬੰਧਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਤਾਲਿਬਾਨ ਨੇ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣ ਦਿੱਤਾ। ਸੰਕਟ ਸੱਤ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਜ਼ਾਲਮ ਚਿਹਰਾ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਘੋਰ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ। ਜਾਂਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸ਼ੱਕੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸੀਬੀਆਈ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਅਗਵਾ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ 1998 ਵਿੱਚ ਰਚੀ ਗਈ ਸੀ। 2008 ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਅਗਵਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਣ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮਿਲੀ ਸੀ।
ਆਈਸੀ-814 ਜਹਾਜ਼ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1 ਜਨਵਰੀ, 2000 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। ਇਸਨੂੰ 2002 ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਇਸਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।